Her gün bir ekmek, bir CUMHURİYET    



CUMHURİYET           ANKARA CUMOK           HABERLER           ETKİNLİKLER           YOLUMUZU AYDINLATANLAR           BASINDA      
      



İLHAN SELÇUK - Gazeteci, yazar.
(d. 11 Mart 1925, Aydın – ö. 21 Haziran 2010, İstanbul)

1950'de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Bir süre serbest avukat olarak çalıştıktan sonra, önce yayıncılığa sonra da gazeteciliğe yöneldi.

Kardeşi Turhan Selçuk'la birlikte 41 Buçuk (1952) ve Dolmuş (1956), Aziz Nesin ve Turhan Selçuk'la birlikte Karikatür (1958) adlı mizah dergilerini çıkardı.

İlk yazıları 1952 yılında 41 Buçuk dergisinde çıkan Selçuk, 1961'den itibaren gazeteciliğe başlayarak Yeni İstanbul, Akşam, Tanin ve Vatan gazetelerinde fıkra yazarlığı yaptı. 1962'de Doğan Avcıoğlu, Mümtaz Soysal, İlhami Soysal ve Reşit Eyüboğlu'yla birlikte Yön'ün kurucuları ve yazar kadrosunda yer aldı.

Aynı yıl Nadir Nadi'nin "Yazılarınızı her gün okuyorum, beğeniyorum, bizimle çalışır mısınız?" önerisi üzerine, kendi deyişiyle "O günden sonra Cumhuriyet gazetesiyle etle tırnak gibi oldu". Yazı İşleri Müdürü Cevat Fehmi Başkut'un önerisi üzerine köşesine "Pencere" adını verdi. Ölümüne değin sürdürdüğü "Pencere" başlıklı günlük köşe yazarlığı yapmanın yanı sıra, yayın kurulu başkanlığı, başyazarlık ve Cumhuriyet'i yayımlayan Cumhuriyet Vakfı başkanlığını yürüttü. Gazetenin kuruluşundan itibaren benimsenen Kemalizm çizgisinden hiç ödün vermeden yayımını sürdürmesi doğrultusunda çaba gösteren Selçuk, bu alanda hem siyasal iktidarlarla hem de bir kez Nadir Nadi dışındaki gazete ortaklarıyla ters düştü.

12 Mart sonrasında yazdığı "Hoş Geldin Tanzimat Kafası" başlıklı yazısı nedeniyle tutuklandı, Cumhuriyet kapatıldı. Açılan dava sonucunda aklanmasına karşın gözaltına alındı. Ziverbey Köşkünde işkence gördü. Daha sonra Madanoğlu Davası nedeniyle tutuklandı. Bu davadan da aklandı. 12 Mart döneminde gazetenin ortaklarının tutumu yüzünden, Nadir Nadi'yle birlikte gazeteden ayrılmak zorunda kaldı. Okur gazeteyi protesto için gazete almayınca, tiraj çok düştü ve patronaj yüzde 25 hissesi olan Nadir Nadi'yi yeniden yönetime getirdi. Nadir Nadi de başta İlhan Selçuk olmak üzere ayrılan tüm yazarları geri çağırdı. Selçuk, 1991'deki bu ayrı kalış dışında Cumhuriyet'teki yazarlığını sürdürdü. Aydınlanmaya, ulusal konulara ağırlık verdi. Siyasal gündemi etkileyen köşe yazarlarının başında yer aldı.

21 Mart 2008 günü saat sabah 04.30'da Ergenekon soruşturması kapsamında gözaltına alındı, 23 Mart 2008 gecesi saat 01.30'da serbest bırakıldı.

21 Haziran 2010 günü çoklu organ yetmezliği nedeniyle 13.35'te hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine Nevşehir'in Hacıbektaş İlçesi'nde ağabeyi Turhan Selçuk’un yanıbaşında toprağa verildi.

Köşe Yazısı dalında birkaç kez TGC ödülünü, 1989 Çağdaş Gazeteciler Derneği'nin Onur Ödülü'nü, 1994 TGC Basın Özgürlüğü Ödülü'nü, 1995'te Tüyap İstanbul Kitap Fuarı Onur Ödülü'nü, 1997 Sertel Demokrasi Ödülü'nü, 2007 Dil Derneği Onur Ödülü’nü aldı. Mimar Sinan Üniversitesi (2001) ve İstanbul Üniversitesi (2002) tarafından doktora unvanı, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği tarafından 2006 Aydınlanma Onur Ödülü verildi.

Eserleri

Roman:

• Yüzbaşı Selahattin'in Romanı (2 cilt, 1973, 1975)

Gezi:

• Güzel Amerikalı: Çağdışı Bir imparatorluktan Gözlemler ve Düşünceler (1965)
• Uzak Komşu (Rusya'dan, 1967)
• Sovyetler-İran-Amerika İzlenimleri (1976)

Anı:

• Ziverbey Köşkü (1987

Köşe yazılarından seçmeler:

• Mustafa Kemal'in Saati (1969)
• Yeni Krallar, Yeni Soytarılar (1974)
• Atatürkçülüğün Alfabesi (1981)
• Ağlamak ve Gülmek (1982)
• Düşünüyorum Öyleyse Vurun (1984)
• Görülmüştür (1986)
• İşbitiren Ekonomi: Liberalizm, Devlet Müdahalesi ve 24 Ocak (1986)
• Japon Gülü (1989
• Türkiye'de Alevilik ve Bektaşilik (Gencay Şaylan ve Şenay Kalkan'la 1991)
• Duvarın Üstündeki Tilki

İlhan Selçuk'la ilgili kitaplar

• Kendi Heykelini Yapan Adam: İlhan Selçuk , Orhan Karaveli
• Aydınlanma Bilgesi İlhan Selçuk, Alpay Kabacalı

İLHAN SELÇUK YAZILARI

İLHAN SELÇUK'LA TANIŞMAYA HAZIR MISINIZ, Soner Yalçın